Vluchtelingen. In een land waar Pegida-demonstraties gevolgd worden door liefdadigheidsacties en schreeuwende blonderiken angstig mannen met baarden bespreken, weten maar weinig mensen echt wat ze ervan moeten vinden.

Eén van de redenen is dat we eigenlijk nauwelijks weten wat er aan de hand is. Huub Kwarten (20 jaar, 6 vwo) besloot om zelf eens te gaan kijken bij de grens. Lees hier zijn verhaal. 

Het begon met een Facebookgroep vol Tsjechen, waar Huub semi-toevallig in terecht kwam. Hij las verhalen over de situatie van vluchtelingen aan de grenzen, hoe ze crepeerden in de kou, hoe ze uren in de rij stonden, hoe er geen dekens waren, hoe de grenzen het allemaal niet aan konden. 

In een soort van bevlieging besloot hij dat hij iets moest doen. Ongeveer twee weken voor de herfstvakantie startte hij een actie om geld en hulpgoederen op te halen, zodat hij een vlucht naar Servië kon boeken en daar aan de slag kon gaan. 

Dat ging goed. "Ik had eigenlijk best wel snel 1300 euro opgehaald. Daar was ik wel door verrast. Eigenlijk was iedereen ook heel positief. Bijvoorbeeld mijn leraren. Die zeiden: "Hé Huub, kom eens", en dan gaven ze me een tientje of een twintigje en kon ik dat weer gebruiken."

Twee shirts

Hij besteedde het geld goed: met niet meer dan twee broeken en twee shirts + een rugzak vol goederen ging hij op pad. Into the great wide open, zonder enig idee waar hij de volgende nacht zou slapen.

Praktische problemen losten zichzelf op. Om bij de grens te komen was niet meer nodig dan een paar lifts en een busreis. Daar was een huis vol Tsjechische vrijwilligers, die bovenop elkaar, onder stoelen en banken sliepen. 

Het werk zelf bestond vooral uit het beschermen van mensen tegen de kou en de honger. "De vluchtelingen kwamen 's nachts aan, en dan ging je kijken: zijn er kinderen zonder handschoenen, zijn er mensen zonder jas?" 

Hoe het er precies uitziet daar? Huub: "Er komen per nacht zo'n vijf- tot zevenduizend vluchtelingen aan. Er staan allemaal kleine tentjes van hulporganisaties: eentje van het Rode Kruis, een van Amnesty... maar als er duizenden mensen komen is een klein tentje niet genoeg. Wij hadden een vrij grote tent met ook een medische post. Daar kregen mensen dan bananen en thee."

WC

Hoewel Huub geen nachtmerries heeft overgehouden aan zijn avontuur, heeft het wel heel veel indruk op hem gemaakt. Wat hem het meest bijbleef: een vrouw die naar de wc moest. "Die vrouw stond daar, met haar kinderen in de rij, al vier uur. Ze vroeg waar de wc was, waarop ik moest antwoorden: sorry mevrouw, maar er is hier geen wc. U kunt daar op het veld, en uw kinderen ook. Er is daar nog een leeg huisje, daar kan het ook. De blik die toen in haar ogen kwam, de ontmenselijking. Dat blijft wel hangen, ja."

Hoewel dit vrijwilligerswerk zeker niet makkelijk is, is Huub van mening dat het als westerling eigenlijk je plicht is om te helpen. "Alle problemen die daar zijn, zijn eigenlijk veroorzaakt door Amerika, door het westen. Dan is het toch hypocriet als we ze nu niet helpen? Wij hebben het probleem veroorzaakt, dus nu moeten wij het ook oplossen."

Terug naar school

Alhoewel... zelf is hij na een week ook weer teruggegaan naar Nederland. "Ik moet zeggen dat ik er wel over heb nagedacht om daar te blijven en te kijken wat ik nog kon doen, maar ik hield steeds in mijn achterhoofd dat ik ook aan school moest denken. En uiteindelijk heb ik dan toch voor mezelf gekozen. Die keuze was niet makkelijk."

Eenmaal teruggekomen was het wel raar om plotseling weer middenin het normale leven te staan. De hele problematiek heeft Huub dan ook nog niet losgelaten: hij heeft vrijwilligerswerk gedaan in het asielzoekerscentrum in Helmond en denkt er bovendien over na om een buddy te worden van een vluchteling. 

Misschien gaat hij zelfs wel helpen om boten te redden op het Griekse Lesbos "Maar daar moet ik nog even goed over nadenken, want dat is niet niks. Je ziet daar gewoon volwassenen en kinderen doodgaan in je handen. Ik weet ook niet of ik dat mijn moeder wil aandoen."