School begint veel te vroeg. Wij wisten het natuurlijk allang, maar nu is het ook bewezen. Wetenschappers van de Amerikaanse academie voor kindergeneeskunde pleiten ervoor om de middelbare school een uurtje later te laten beginnen. Dat is goed voor prestaties in de les en de gezondheid van scholieren, zo blijkt uit hun onderzoek, dat afgelopen maand werd gepubliceerd.

In Amerika is dan ook een interessante discussie losgebarsten: moeten we pubers niet nog een uurtje langer laten slapen? 

De onderzoekers vinden van wel. Pubers hebben gemiddeld 8,5 tot 9,5 uur slaap nodig. Best veel. Als je om 7 uur op moet staan, zou je dus om 10 uur 's avonds al in je bed moeten liggen. Dat is vroeg, zeker als je bedenkt dat het slaapritme van tieners biologisch gezien verandert. Gemiddeld krijgen pubers volgens het onderzoek pas 2 uur later dan normaal signalen van vermoeidheid. Om 10 uur 's avonds zijn de meeste scholieren dus nog lang niet moe: toch moeten de meesten om half 9 's ochtends weer in de schoolbanken zitten. Gevolg: slaperige scholieren en slechtere schoolprestaties.

Misverstand

Volwassenen begrijpen dit vaak niet, legt Mark Mieras, wetenschapsjournalist en schrijver van het boek Heftige Hersens, uit aan Scholieren.com. "Volwassen hersenen zijn anders dan een puberbrein en krijgen al veel eerder signalen om te gaan slapen. Daarom zijn zij 's ochtends veel minder moe. Dat zorgt voor misverstanden: waarom kunnen die luie pubers 's ochtends niet gewoon opletten? Ik spring elke ochtend toch ook fris uit mijn bed? Maar aangezien volwassenen de schooltijden bepalen, zijn grote veranderingen moeilijk te realiseren." Toch zou het goed zijn, denkt hij. "In Engeland en de VS zijn op sommige scholen als experiment de lestijden een halfuur verlaat. De schoolprestaties verbeterden significant. Ook in Nederland zou een halfuurtje laten beginnen veel voordelen hebben." 

Daglicht

Maar helaas, voorlopig zullen de schooltijden blijven zoals ze zijn en moeten we toch fris opstaan om 7 uur. Hoe dwingen we onszelf toch op tijd het bed in? "De belangrijkste tip", vertelt Mark Mieras, "is om vanaf een uur of 10 al je apparaten uit te zetten. Geen telefoon, geen tv. Deze schermpjes geven namelijk wit licht, wat je hersenen interpreteren als daglicht. Daardoor maken je hersenen veel te laat melatonine aan, waar je slaperig van wordt."

Naast het verlaten van de schooltijden, pleiten de Amerikaanse onderzoekers ook voor betere voorlichting van ouders. Als die namelijk meer weten over het slaapritme van adolescenten, kunnen ze beter inspelen op de bedtijd van hun eigen puber.