Steeds meer scholieren kampen met een burn-out. Hoe is het als je een tijdje helemaal uitgeblust bent? Oud-blogger Jorieke (19) vertelt openhartig over de periode waarin ze alleen maar in bed kon liggen en niks wilde.

Door Lotte Stegeman

Jorieke: "Als ik terugdenk aan de periode voordat ik instortte, zie ik een grote waas. In mijn eindexamenjaar had ik veel last van mijn rug. Achteraf denk ik dat dat wel een signaal was. Echt mis ging het vorig jaar, toen ik net in Utrecht op kamers woonde. Ik begon mijn studie journalistiek en had het niet naar mijn zin op school. De meisjes in mijn klas waren vooral bezig met hun kleren en make-up, ik was dat boerenmeisje uit Wieringerwerf. Ik paste er niet tussen.

Heimwee

Ik had ook ontzettende heimwee, huilde de eerste weken de ogen uit mijn hoofd. En ik deed ’s nachts geen oog dicht. Bovendien had ik het druk: ik schreef veel voor Scholieren.com en ik had een bijbaan in een winkel. Ik had zoveel stress in mijn buik dat ik niet kon eten en viel steeds meer af. Ik zag ’s ochtends geen reden om op te staan en kwam steeds later op school.

Op een ochtend liep ik naar de tram toen het misging. Ik stak in een waas de straat over zonder op het verkeer te letten. De tram kwam het perron op rijden en ik kon niks meer. De wereld om me heen begon te kolken, ik snapte niet meer wat er gebeurde. Op het station, waar ik moest overstappen, dacht ik dat ik gek werd. Ik had hartkloppingen, begon te huilen en te hyperventileren. Maar toch ging ik naar school. Ik heb de dag uitgezeten en ben ook nog thuisgekomen. De paar dagen erna was ik vrij, die bracht ik slapend bij mijn ouders door. Mijn moeder maakte me af en toe wakker en dwong me om te eten.

Gefeliciteerd

Ik ging pas een paar maanden later naar de huisarts. Ik vertelde dat ik last had van slapeloosheid en hartkloppingen. Hij vroeg of ik niet te veel deed. Nou ja, ik werkte 120 uur per maand maar dat vond ik leuk. De arts adviseerde me minder hooi op mijn vork te nemen. Als het binnen drie maanden niet over zou gaan, moest ik terugkomen.

In maart meldde ik me weer. Toen had ik er ook nog paniekaanvallen bij en wilde ik echt mijn bed niet meer uit. "Het gaat niet", zei ik. "Gefeliciteerd", zei de dokter. "Je hebt een burn-out." "Kom op nou", was mijn reactie. "Dat is voor mensen met een kantoorbaan. Niet voor mij, ik ben achttien."

Gat in mijn cv

Ik was boos. Gadver, moet ik aan mezelf gaan werken, dacht ik. En: oh nee, straks heb ik een gat in mijn cv. Maar gek genoeg was het ook wel fijn om een label te krijgen. Ik vertelde het aan de hoofdredacteur van Scholieren.com. Zij schrapte mijn deadlines. "Ja hallo", zei ik. "Vertel ik eerlijk dat ik dit heb, ga je me straffen door te zeggen dat ik niet meer mag schrijven." Maar ze hield voet bij stuk. Bij de winkel waar ik werk, gebeurde hetzelfde: ik kreeg minder diensten. Ik vond mezelf een loser.

Ik werd gedwongen rustiger aan te doen. Maar met school ben ik niet gestopt. Ik heb alles altijd op tijd ingeleverd, al mijn tentamens gedaan. Misschien was stoppen beter geweest, maar ik kon het niet. Het is al zo lang mijn allergrootste droom om journalist te worden, dat wilde ik niet in gevaar brengen.

Ik ging naar een studentenpsycholoog. Maar daar had ik niet zoveel aan. Ik wilde antwoorden, maar die kreeg ik niet. Hij zei dat ik naar Mindfulness moest. Nou, ik heb het geprobeerd. Zat ik daar in dat klasje, moest ik aan mijn linkerteen vragen hoe het met hem ging. "We gaan even stilstaan bij ons rechterbeen. Vraag je eens af: hoe gaat het eigenlijk echt met hem?" Ik zat te huilen van het lachen. Nee, het was niks voor mij.

Slapen, slapen, slapen

Toen aan het eind van het eerste studiejaar de zomer aanbrak, ben ik bij mijn ouders gaan slapen, slapen en nog eens slapen. Was ik wakker, dan huilde ik en hing ik op de bank. Hoe erg ik bewegen ook haat, ik ben met mijn vader gaan fitnessen en daardoor voelde ik me beter.

Op een ochtend had ik zin om nieuwe kleren te kopen en ik dacht: ik fiets naar Medemblik. Een kilometer of dertien over een lange boerenweg. Het was heerlijk. Later die zomer zou ik met vriendinnen naar Kos gaan. Ik zag er zo tegenop, ik dacht: dat kan ik helemaal niet. We zijn op het eiland een week helemaal losgegaan, hoewel ik voelde dat het te veel voor me was. Toen ik thuiskwam, gingen mijn ouders naar Mallorca. Ik wilde absoluut niet alleen thuisblijven. Dus ik ging met ze mee. Ik heb er alleen maar geslapen en gezwommen. En dat was achteraf gek genoeg goed, die combinatie van los op Kos en rust met mijn ouders, ver weg van alles. Het ging al beter.

Hoera, ik heb een burn-out

Ik heb een hekel aan jubelverhalen, van "hoera, ik heb een burn-out". Van mensen die zeggen dat het zo goed voor ze geweest is. Onzin, het is helemaal niet leuk, klaar. Maar ik ben er wel door veranderd, sterker geworden. Ik ben veel minder bezig met wat een ander van mij vindt en wat anderen allemaal meer of beter doen dan ik.

Ik merk dat veel mensen te erg met sociale media bezig zijn, ze proberen constant een beeld van zichzelf te creëren. Dat levert druk op. Er zijn ook steeds meer ambitieuze jongeren en de keuzestress neemt toe. Wat voor profiel moet ik kiezen, wat moet ik gaan studeren? Voor mijn studie houd ik een blog bij over burn-out. Ik heb er veel onderzoek naar gedaan. Toen ik het zelf net had, vond ik alleen maar verhalen van vijftigers. Maar de laatste tijd kom ik steeds vaker jongeren tegen die opgebrand zijn.

Stress

Sinds afgelopen zomervakantie gaat het met mij eigenlijk alleen maar beter. Maar die burn-out zit nog wel in mijn achterhoofd. Als ik gestrest ben, denk ik: is dit goede stress? Of is dit een signaal dat het weer slechter gaat? Gelukkig kan ik dingen nu beter loslaten en kan ik rustiger aan doen. Zo heb ik allemaal mooie verhalen in mijn hoofd. Ik wilde me in januari al gaan inschrijven bij de Kamer van Koophandel zodat ik echt kan gaan freelancen. Maar het is nu februari en ik heb het nog niet gedaan. Ik neem de tijd en dat is prima.

Inmiddels vraag ik me af wat me bezielde om meteen aan mijn cv te denken toen de huisarts me vertelde wat me mankeerde. Hallo, ik was achttien! Jeetje, wat nam ik mezelf serieus."

In de 7Days van deze week wordt uitgebreid aandacht besteed aan het fenomeen burn-out. Eerder schreef blogger Lotte al over haar burn-out. Deze blogs lees je hierrr en hierrr.